همانطور که گفته شد، دای همانند دریافت یک وام یا قرض بر اساس ارزش اتریوم است.
آشنایی با ارز دیجیتال دای (Dai) بخش دوم
نحوه ایجاد دای چگونه است؟
با استفاده از برنامه غیرمتمرکز MakerDAO، کاربران حرفه ای می‌توانند از دارایی اتر خود به صورت دای وام بگیرند.
ابتدا اتر به رپد اتر یا (WETH) تبدیل می‌شود که تنها یک جلد بسته بندی ERC۲۰ برای اتر است. این امر باعث توکنیزه شدن اتر می شود تا بتوان همانند سایر توکن های ERC۲۰ از آن استفاده کرد.
سپس WETH به اتر داخل استخر یا PETH تبدیل می‌شود. این موضوع بدان معنا است که WETH به استخر بزرگی از اتریوم می‌پیوندد که وثیقه یا تضمینی برای تمام دای های ایجاد شده می‌باشد.
با داشتن PETH می توانید جایگاه وام ضمانت دار یا CDP ایجاد کنید که PETH شما را مسدود کرده و به شما امکان می‌دهد تا نسبت به ارزش وثیقه خود (اتر خود)، دای قرض بگیرید و برداشت کنید.
با برداشت دای، نسبت قرض در CDP افزایش می‌یابد. حد معینی برای قرض وجود دارد که حداکثر میزان قابل برداشت دای را مشخص می‌کند. پس از برداشت دای می‌توانید همانند سایر توکن های ERC۲۰ آن را خرج یا معامله کنید.
با وجود پیچیدگی ایجاد دای چرا کاربران باید چنین کاری انجام دهند؟ آیا نمی‌توان از صرافی ها دای خریداری کرد؟
بله تولید دای پیچیده است و البته که می‌توان از صرافی ها دای خرید. این همان دلیلی است که تقریبا تمام افراد به سمت پیچیدگی های ایجاد کردن CDP نمی‌روند. با این حال، چندین دلیل برای تولید دای وجود دارد که عبارتند از:
- نیاز به وام و یا قرض گرفتن دارید و باید دارایی (اتر) داشته باشید که بتوان به عنوان وثیقه یا ضمانت از آن استفاده کرد.
- اگر مطمئن باشید که قیمت اتر افزایش خواهد یافت. می‌توانید از CDP خود برای خرید اتر استفاده کنید. به این صورت که اتر خود را در CDP قفل می‌کنید، به ازای آن دای برداشت می‌کنید، از دای برای خرید اتر بیشتر در صرافی استفاده می‌کنید و اتر خریداری شده را برای افزایش اندازه CDP به کار می‌گیرید. این فرآیند را می‌توان بدون حضور نهاد متمرکز یا شخص ثالث و معاملات را کاملا بر روی بلاک چین انجام داد.
- تقاضا برای دای، قیمت آن را به بیش از یک دلار می رساند. در صورت وقوع چنین شرایطی می‌توانید دای ایجاد کرده و سپس آن را در صرافی ها با قیمت بیش از یک دلار بفروشید. این امر باعث کسب درآمد می‌شود و یکی از مکانیزم هایی است که سیستم میکر برای حفظ قیمت یک دلاری دای انجام می‌دهد. قیمت بیش از یک دلار دای، کاربران را تشویق به ایجاد دای بیشتر می‌کند.
این سه دلیل مهمی است که ادامه تولید دای را تضمین می‌کند.
چگونه قیمت یک دلاری دای تضمین می‌شود؟
مشوق های اقتصادی، حفظ قیمت دای را تضمین می‌کنند. همانطور که گفته شد، هنگامی که قیمت دای به بیش از یک دلار افزایش می‌یابد، دارندگان اتر برای تولید دای بیشتر و فروش آن و کسب سود تشویق می‌شوند.
هنگامی که قیمت دای به کمتر از یک دلار کاهش یابد، مالکان CDP می‌توانند قرض خود را با قیمت کمتر از برداشت، پرداخت کنند. این راهکار به شدت هوشمندانه ای است که به توضیحات بیشتر نیاز دارد.
فرض کنید که یک CDP با ۱۰۰۰ دلار اتر باز کرده ایم. سپس ۵۰۰ دای برداشت می‌کنیم. برای تسویه این قرض باید ۵۰۰ دای برگردانیم. (تسویه قرض باعث نابودی دای می‌شود)
اگر قیمت دای کمتر از یک دلار و برای مثال ۰.۹۹ دلار شود، میتوانیم به این قیمت دای خریداری کنیم و قرض خود را با یک درصد تخفیف بپردازیم. در این صورت نحوه بازپرداخت قرض ما به این شکل می‌شود. ۵۰۰ دلار وام گرفتیم و سپس ۵۰۰ دای با تخفیف یک درصدی به قیمت ۴۹۵ دلار خریدیم. سپس وام خود را با ۵ دلار سود تسویه کردیم.
تقاضای ما برای دای باعث افزایش قیمت آن می‌شود تا به یک دلار نزدیک شود. اگر قیمت دای کمتر از یک دلار بماند، مالکان CDP به تسویه قرض ها و حذف دای از سیستم ادامه می‌دهند. هنگامی که قیمت دای به بیش از یک دلار برسد، برای پاسخ به تقاضای موجود دای تولید می‌شود. همین ایجاد و حذف، عرضه و تقاضا و بده و بستان ها است که تضمین می‌کند قیمت دای همواره بر روی یک دلار باقی بماند.
در صورت سقوط قیمت اتر چه اتفاقی برای دای می‌افتد؟ آیا کل سیستم آن از کار می‌افتد؟
جواب کوتاه به این پرسش اینگونه است که ارزش اترهای ارائه شده مشخص است و قیمت اتر دارای نوسان بسیار شدید نظیر افت ۶۰ درصدی طی ۱۰ ثانیه نمی‌باشد و این سیستم نیز کاملا از تعادل برخوردار است.
پاسخ مفصل تر به توضیحات بیشتر نیاز دارد. در واقع درجات مختلفی از قرض در CDP وجود دارد. هنگامی که یک CDP افتتاح کنید می‌توانید تا سقف ۶۰ درصد موجودی آن را به صورت دای برداشت کنید. این بدان معنا است که با ۱۰۰۰ دلار اتر می‌توانید ۶۰۰ دای برداشت کنید. اما تمام CDP ها سقف برداشت را ارائه نمی‌دهند زیرا برداشت بیشتر، ریسک بیشتری به دنبال دارد. بعضی از مالکان CDP به میزان ۱۰ و ۲۵ یا ۳۰ درصد برداشت خواهند کرد.
با تغییر قیمت اتر، نسبت قرض هر CDP نیز تغییر می‌کند. اگر قیمت اتر افزایش یابد، تمام CDP ها امن تر می‌شوند زیرا قرض کمتری دارند. اگر قیمت اتر کاهش یابد تمام CDP ها ریسکی تر و مقروض تر می‌شوند.
از آنجایی که CDP ها نسبت قرض متفاوتی دارند، هر CDP را می‌توان به ترتیب ریسکی بودنشان رتبه بندی کرد. هرچه CDP ریسکی تر باشد، نسبت قرض آن بالاتر است.
با افت قیمت اتر، CDP ها به آستانه ۶۰ درصدی بدهی نزدیک تر می‌شوند. اگر CDP از این آستانه عبور کند، تمام دارندگان دای می‌توانند با CDP تسویه کرده و سود کسب کنند که این امر باعث از بین رفتن دای از سیستم، بسته شدن CDP و جریمه شدن مالک CDP می‌شود.
این فرآیند پیچیده است و برای درک بهتر آن به مطالعات بیشتر نیاز است اما به طور خلاصه، فعالان عاقل برای تسویه و حذف قرض ریسکی از سیستم دای تشویق می‌شوند. مالکان CDP که اجازه داده اند قرض ها ریسکی شوند جریمه می‌شوند. مالکان CDP می‌توانند قرض خود را با تسویه کامل، ایمن کنند. مالکان هوشیار CDP ریسکی شدن CDP خود را مشاهده خواهند کرد و سپس برای جلوگیری از جریمه شدن، دای خود را زودتر از موعد مقرر تسویه می‌کنند. اما مالکانی که از ریسکی شدن CDP خود غافل اند، اگر از آستانه قرض عبور کنند توسط سیستم جریمه خواهند شد.
با افت قیمت اتر از ۱۴۰۰ دلار ژانویه ۲۰۱۸ به ۴۰۰ دلار ماه آوریل، ساختار تشویقی سیستم دای توانسته است با موفقیت قیمت دای را یک دلار حفظ کند که دستاوردی باورنکردنی و اثباتی بر این مدعا است که دای حتی در شرایط افت قیمت اتر نیز موفق است.
قیمت اتر چگونه مشخص می‌شود؟ آیا این سیستم، غیرمتمرکز است؟
این موضوع، ریسکی ترین بخش کل سیستم میکر می‌باشد. قیمت اتر در سیستم میکر از اوراکل ها به دست می‌آید. چندین اوراکل، داده های قیمت گذاری را فراهم می‌کنند. این امر، ریسک اینکه یک اوراکل دچار اختلال شود را کاهش می‌دهد. به علاوه، میزان تغییر قیمت اتر در هر بلاک محدود می‌باشد تا از تغییرات ناگهانی ناشی از حمله کنندگان جلوگیری شود.
اما آخرین اقدام امنیتی این است که دارندگان توکن میکر (MKR) هنگام شکست های فاجعه بار نظیر حملات هماهنگ شده، می‌توانند به پیاده سازی جهانی رای دهند. این حالت باعث از کار افتادن سیستم و بازگشت تمام قرض ها به اتر و مالکان اصلی CDP می‌شود. این قابلیت، گزینه اتمی سیستم است و نشان می‌دهد که MakerDAO یک سازمان اتوماسیونی غیرمتمرکز یا DAO می‌باشد. دارندگان خود MKR کسانی اند که رای می‌دهند چه اتفاقی رخ دهد.
هدف توکن میکر چیست؟ به نظر نمی‌رسد به ایجاد یا خرج کردن دای نیازی داشته باشید
توکن میکر MKR دو مورد استفاده مجزا دارد:
اولین مورد استفاده این است که داشتن MKR به شما حق رای در خصوص سیستم می‌دهد. به این دلیل است که میکر یک سازمان اتوماسیونی غیرمتمرکز DAO می‌باشد. دارندگان MKR می‌توانند در خصوص موارد مختلف نظیر حداکثر نسبت قرض رای دهند. دارندگان MKR هم چنین می‌توانند در مواقع شکست فاجعه بار، کل سیستم را خاموش کرده و متوقف کنند که این حالت، یک مکانیزم ایمنی می‌باشد.
د‌ومین مورد استفاده این است که در تسویه قرض در CDP، مالک باید یک درصد هزینه سالانه وام یا قرض را به صورت MKR پرداخت کند. برای مثال اگر وام ۵۰۰ دای در ازای ۱۰۰۰ دلار اتر دریافت کنید و یکسال این وام را نگه دارید، تسویه وام ۵۰۰ دای و ۵ دلار به صورت MKR خواهد بود. توکن MKR استفاده شده برای تسویه وام به اصطلاح سوزانده می شود.
سوختن MKR به تدریج ارزش آن را افزایش می‌دهد. از آنجایی که MKR تا ۱۸ رقم بعد از اعشار تقسیم پذیر است، تا زمانی که توکن MKR وجود داشته باشد، بدون هیچ مشکلی می‌توان تا یک کوادریلیونم دلار معامله کرد و در صورت نیاز می‌توان تعداد ارقام بعد از اعشار را بیشتر کرد. بنابراین تمام شدن MKR مشکلی ایجاد نمی‌کند و با افزایش ارزش MKR، توکن های سوخته شده کاهش خواهد یافت.
چرا وثیقه به صورت اتر قرار داده می‌شود؟ چرا از سایر توکن های ERC۲۰ استفاده نمی‌شود؟
اتر مهم ترین دارایی در بلاک چین اتریوم است و استفاده از آن به عنوان اولین انتخاب برای پشتیبانی از CDP منطقی است. هرچند سیستم میکر فارغ از دارایی، فعال خواهد بود. میکر برنامه هایی برای استفاده از دیجیکس (Digix) به عنوان دارایی بعدی دارد. دیجیکس توکنی است که با طلای واقعی پشتیبانی می‌شود. در آخر اینکه می‌توان از چندین دارایی نظیر توکن های ERC۲۰ برای ایجاد CDP استفاده کرد.
چرا دای یک دلار ارزش دارد؟ چرا یورو یا فرانک سوییس انتخاب نشده است؟
سیستم میکر (Maker) با هر ارز یا دارایی دیگری می‌تواند فعالیت کند. در آینده، استیبل کوین هایی که ارزشی برابر با ارزهای دیگر نظیر فرانک سوییس، دارایی هایی نظیر طلا یا حتی بورس ها دارند نیز ایجاد خواهند شد. این شرایط فقط به اوراکل های قیمت گذاری نیاز دارد.
نتیجه گیری
مدرکی که نشان از عملکرد صحیح دای می‌باشد این است که هر دای دائما برابر با یک دلار است. اگر دای بتواند ارزش یک دلاری خود را با موفقیت حفظ کند، باورها به آن افزایش خواهد یافت. تقریبا تمام کاربران به درک نحوه عملکرد دای نیاز ندارند و فقط کافی است به آن اعتماد کنند و سابقه دای نیز چنین اعتمادی را فراهم می‌کند. اگر می‌خواهید درک عمیق تر و کامل تری از دای به دست آورید تا به راحتی بیشتر از آن استفاده کنید، باید به دقت نحوه عملکرد آن را مطالعه و متوجه شوید. اطلاعات بسیار زیادی در این خصوص از طریق گوگل در دسترس می‌باشد.
دای باعث تحول در این حوزه می‌شود زیرا انتقال دلار در هر مقدار، به صورت آنی و بین المللی، بدون هزینه و بدون هیچ مداخله ای را امکان پذیر می‌کند. دای دوران جدیدی از تجارت را محقق می‌سازد که کاملا داخل بلاک چین وجود دارد و نمی‌توان آن را متوقف کرد یا از کار انداخت.
میکر بی شک فناوری ای است که قابلیت های منحصر به فرد اتریوم را نشان می‌دهد و راهکاری ارائه می‌دهد که قبل از پیدایش فناوری بلاک چین کاملا غیرممکن بود.